Sigiri ñannde 18 feeburiyee 2025

Laabii nayi, laabi jowi ko fanɗi woo e nder hitaande hikka nden ko mi ari Sigiri. Ko saare mon nden mi

ɓuri arude e mun. Ko ɗun holli miɗo marani on jikke mawɗe.

Al nike1 kadi. Du’iiɓe e Sonnaaɓe liggotooɓe ka laamu. Ardiiɗo laral Kankan. Perefee on Sigiri ko onon

yo toɗɗaaɓe ka laamateeri Sigiri, jamaa iwruɓe cenɗe fow. Laamiiɓe ka rajoo riral jamaa sigiri tentinii

sonnaaɓe ben. On weltanaama fii ko wonuɗon e waɗude kon. Miɗo weltii tawdeede e mon hannde kadi.

Ko goonga Sigiri ko perefektiir hittuɗo e tippude e jamaa ko woni ɗoo kon e nder duuɓi seeɗanii haray

sowike nde laabi ɗiɗi maa tati. Hara bee faaleeji kesi dagiiɗi. ko fii ɗun si ɓannginɗon naanen nii fii

kiwal. Si saare mawnii haray hiɗe hanndi e kiwal timmungal. Kono si Alla jaɓii e wonndude

Yaakitoraaɗo on ka Kiwal e wonndude e mooɗon kiwal tabitay tabitii Sigiri.

On jaaraama, e kadi hiɗon mari faaleeji ɗi ɓannginɗon jeyaaɗi e hannduyeeji mon. Naanen nii mawɗo

maaki “ ko Manjaana iwruɗon, on rutti Kankan si aruɗon ɗoo e hin-le ko ƴanngal men ɓillori fii yo on

rewru ɗon nun no raɓɓiɗi pot”. Waɗugol ngal ƴanngal jeyaama e hittuɗi en.

On hollii kadi, laawol no ɗoo yahugol Maali ɓurungol e raɓɓiɗude rewrugol Kure-maali. Hingol haanaa

toppiteede. Wano anndirɗon non leydi hinaa yaltirgal gootal hatonjiniri. No foti hara ko ɗe buy. Sabu

si ngannto waɗii, ko bee yimɓe ɓen yaltira gonngal goo. Hay suudu no hatonjini e dame ɗiɗi.

Ko ɗun si hiɗen haani waɗude ɗate buy yahayɗe ka kawte men.

No woodi kadi ko hitti e amen e nder yewtere mon nden ko fii ndiyan. Si ndiyan alaa haray ngurndan

alaa. Saare mon nden mawnii, si on alaa ndiyaa haray waawaa wonude.

Ko hay e nder ɓeynguure si tawii hinde e nder ngalu si ndiyan ŋakkii seytinte jooni. Ka seytinaa woo

haray ɓuttu alaa ɗon. Ko an yo yaakitoraaɗo fii ndiyan tinu eɓɓoore maa nden fii ca’e sappo e go’o

wonndude e Sigiri.

Fii laɓɓingol ca’e ɗen jooni hinaa Konaakiri tun hino jari e ca’e njane ɗen kadi wano Kankan e Sigiri.

Sabu si laɓal ngal ŋakkii cellal heɓotaako ɗon. Men wattanay kadi hilla e ɗun ɗon. Fii tutugol leɗɗe ɗen

e hiwugol canɗi ɗin itta njaareendi ndin e nder majji ko huunde haanunde kadi.

Ndunngu aroowu, ko bee aawen leɗɗe ɗuuɗuɗe wano Ruwandaa maa Ecoppii awru leɗɗe ndun ko

miliyaaruuji leɗɗe. Ko fii kiwal men, hinaa innugol hiɗen ñemmbude ko ko haani e tawde kadi no

fewndii.

Anndunooɗo caangol Milo ngol gila duuɓi cappanɗe ɓaawo hannde hari batoo iwayno Bamakoo ara

haa Kankan. Hannde ɗun no gasa. Awa ko bee yiltitoɗen e piiji goo fii wurnitugol hunndaari men ndin

uddita dame ɓantal goo.

Sakkitorun ɗun on alaa ilan yiite ko yonata. Miɗo annditi wonii nii duuɓi 15 hari Sigiri no nanti innde

saa’i fow ilan yiite alaa, saare nden fow ko ndugguwii yimɓe ɓen no monii tun. Ko monee haanunooɗo.

Kono miɗo tamƴinii no newaade tun seeɗa-seeɗa.

On jarnaama fii yankinaare mon nden e newaare mon nden Yaakitoraaɗo fii ilan yiite ngen, soondike

lan jooni ɗoo e lewru noowambur haray Sigiri sukkaama ka illan yiite on accay e ndee wonude e ɓaawo

yiite.

1 On jaaraamaHiɗon sutii ko woni e waɗude kon fow, on ɓurnaaka hay e gooto. Gine ko jamaa mun on yiɗi yo wuuru

ngurndan newiiɗan. Gine no hatonjini e ɓantal fii ɗun ko bee ɗate ka yimɓe e jawle maɓɓe dilla no

newori. Woni ko nder gaa, woni ko wonndude e jananiri ndin.

Hiɗen faalaa kadi ilan yiite. Hannde mo alaa ilan yiite wakkilaare mon nden ɓanngataa e on hulay

yollugol jawle mon e ɗun sabu ɗe bunjataa. Hay remoowo si tawii o waawataa marude ko o remi kon o

ɗuytitoto. Ilan yiite ngen ko ko hitti e no arde ko ɓurti ɗun ko yulirɗe internet. Sabu hannde mo alaa

internet haray himo senndaa e winndere nden.

Men dolnoto e internet fii yo on waawu humpondirde e gooto kala e nder aduna on hara hinaa

ndaarirɗun filmuuji, ko fii ko wiɗoree, ko golliree jebina golle mun ɗen, ko ɗun men woni e waɗirde.

Wonannde Rajoo riral on, ko wonuɗon ɗoo kon welii lan mi tippa e ɗun mi jarna on. Mi jarna tinnaare

Yaakitoraaɗo mon on Faana Sumaa. Nde tawnoo e nder gunndoo o waawii yeɗude leydi ndin fow rajoo

riralji. Ko huunde hittunde.

Rajoo riral ko maande woodeede ngenndi ndin. Mo alaa ɗun haray himo wa’i wa wikkaaɗo. Ko ɗun si

meɗen tammbitii mo, meɗen jarna mo.

Hinaa fii jentagol rajoo riral tun ko jentagol rajoo humpitoowo on e ɗenngal ngenndiwal. Sabu kumpitti

hannde ko aalaa mawɗo yewirɗo, fii honɗun? Kumpitti bonɗi no wayla haqqille.

Hannde hannde hare kumpitti no hulɓinii ɓuri tiinde e taasannde. E hiɗen haani holnude jamaa men on.

Humpitugol hinaa kellugol ko anndingol ko woni e feƴƴude e ko laamu ngun woni e waɗude. Anndina

ko ɓuri e moƴƴude e moƴƴannde leydi ndin.

Si woniraali non en lo’ay, leyɗe buy no yanude sabu kumpitti ɗin boniriiɓe, ko ɗun si hiɗen haani

nawrude jamaa men on ka moƴƴaniɓe ɗon.

Rajoo riral tippude e mecce mon ɗen hiɗon haani wonude yeeso jamaa on fii humpitugol ɓe kumpitti

moƴƴi naniiɗi. Humpitugol ko moƴƴi firaa huutorgol e haaju no faaliraa non.

En hayraama duuɓi buy, fii keɓal honngal. Ko onon yo liggotooɓe e rajoo riral jonnee kumpitti googaaji

seeduɗi e faale mon ɗen woɗɗitoɗon ngañanaandi. Ɗon haray moƴƴanii en.

Ardiiɗo hawtaandi ndin Seneral Maamadii Dumbuyaa ñannde 31 deesammbur innuno hitaande hikka

ko hitaande suɓo-suɓo. Ko dun woni si tawii hiɗen faalaa yo laamu ƴanngal ngal laato no haaniri

wonndude jamaa ɓannginayɓe faale mun e no faaliraa yo leydi ndin joge, ko yo en tinno. Si ko asko

ɗun haray en yiltoray ɓaawo ko ɗun si tawi rajoo riral no haanaa huutoreede fii ɓeydugol naɓidal acca

kala ɓanngina no faaliraa yo piijiɗin warre.

Aduna mo wonuɗen e mun on no hulɓinii no heewi annde. Ko wonunoo kon hanki alaa hannde nowa’i

wa si tawii en yeggitii fow.

Hawtaandi gine ndin adii leyɗe farancinaaje fow hettude ndimu mun.

Ɗun no woodi ka tippunoo, hari ko yimmɓe yiɗunooɓe ɓuttu e ɓantal e jeytaare e dimu. Sabu ɗun

yolliɗen e laawol ngol suɓiɗen fottuɗen e caɗeele heewuɗe kono on saa’i no waylaade.

Hannde wonndude e CNRD e Seneral Maamadii Dummbuyaa meɗen joogi pehe e laawi ɗi men tamƴinii

ɓanginal ardorde nafaynde Gine. Ko bee taƴen kutu, fii no ɗun gasira meɗen hatonjini e mon on fow

Radioojiɗin wallitoto ɓanngingol giiɗe men ɗen faandaare men nden e golleeji men ɗin. Welataa fii

kono en fooloyay.

Cippiro fii ñiiɓingol ɓuttu e nder leydi ndin, cippiro fii heyɗintinal ngal sabu kala ko wonaa e waɗeede

ko fii heyɗintinal ngal.Jamaa Sigiri on neeɓii tampude miɗo anndi. Sabu no wowlirtee non hiɗon jeyaa e dariiɓe daditii fii ndii

hawtaandi men. Arten e golle wattiren yeeso ko mottindirta en kon, ko nawrata ngenndi men ndin yeeso.

Kala e golle mun.

Suɓaaɓe Sigiri, onon kadi geɓal mon no gaa. On adintiniramaa suɓɓo-suɓo saatiingo ngon ko onon

wallitotoo jamaa on no suɓo-suɓo ngon laatora. Mi sikkaa ko on sifa ɓen innayɓe “ko ngal teddungal

ɗoo mi faalanoo” ko yahooɓe ɓadoo jamaa on, ɓe yaadataa e conci danneeji gollida e jamaa on ko ɓen

men yiɗi yi’ude e mon.

Sabu fii foolugol, tammbitoo waɗa ko haani kon ko bee waawen wa’ude e waɗude no jamaa on wa’i

non e ko ɓe faalaa kon. No woodi non ko mi gasata on haalande, kawtal men ngal ka funnaange no mari

caɗeele hiɗon anndi. En innataa caɗeele maɓɓe hittaa e men, annden taho ko woni sommbo caɗeele

maɓɓe ɗen, fii hita en feggo ka ɓe feggii ɗon. Fii hita ɓe raaɓu en.

Awa adintinen woni ko laamiiɓe woni ko jamaa on ko ɓuttu ngun ɓuri hittude e men. Wattanee hilla.

Maandeeji no ɓanngude kono saloɗen, hita en seedu. Saloɗen hita dinaaji men senndu en, hita leƴƴi-

leƴuure senndu en, hita finaa-tawaaji men senndu en.

Ngalu ngun ko e nder ɗuuɗoral ngal daakii Alla tagiraali faataaji (norɗi) fii meere. Leeɓi colli no ɗuuɗi

faataaji. Aduna on ko non woniri.

No ɗuuɗiraawoo, weltoren, weltondiranen e nder teddungal, teddina diina ontigi e ko ontigi suɓii kon.

Gine no waylaade. Ko arata haray en alaa innude hiɗen faala ilan yiite, mi innaali fow gasay ɗoo e ko

arata, kono piiji buy e dow bawgal Alla, fuɗɗete fii yo tawu ɗoo e ko arata hara en yaarii yeeso seeɗa.

Fayɓe ɓen, sukaaɓe ben, ngalu leydi ko ɓiɓɓe mayri ndin. Jiñinee fayɓe ɓen tentinii sukaaɓe worɓe e

rewɓe yo ɓe yahu ka duɗal. Ko jannde nden tun waawata waylude leydi. Si on jiñinii fayɓe ɓen yo ɓe

yahu ɓe jasoya kanŋe hiɗon anndi neeɓaali ka buy e maɓɓe lutti e nder gayɗe no yurmiri.

Miɗo yarlina ɓen ɓe fayɓe mun lutti e nder ɗen gayɗe kanŋe. Yaltinee heddiiɓe ɓen e ɗun, Naɓɓeeɓe

ka duɗal ɓe jannga, ɓe ɓantoo. Ko ɗun si janngo heɓon kanŋe aduna on fow.

Jamaa Sigiri hiɗon jeyaa e ɓuruɓe wakkilaade e ɓuruɓe yiɗude Hawtaandi men ndin. Artee e laawol fii

ɓantal Sigiri. Fii no saare Sigiri nden foolira e ŋari hiɗon mari feere fii ɗun ɗon. E nder jamaa Sigiri ko

jom kanŋe en ɓuri alɗude.

Ɓanten Sigiri, waylen Sigiri watten saare nden saare kanŋe. Ɗun no hitti. Ko kanŋe Gine ɗen woni

alɗinde ca’e goo wano Emirat, wano Duba’i. Etoɗen nafa ɗo’o.

No woodi alɗuɓe, e no woodi faalaaɓe golle ɓe alaa feere. Ko hatta ɓen ɗiɗo wontida e nder yurmondiral

no ɓe yaara yeeso? Jamaa Sigiri, ndaaree ɗon no gasirta.

Ko hikkori senngo ardiigu ngun men wintoto mojobe sonnaaɓe e sukaaɓe fii ɓanŋe hurbitugol demal

ngal. Kono hebulanee fii demal ngal.

Demal buna ngal, woni ko Kankan, woni ko Manjaana ɓe innii men no hitti e maɓɓe. Jamaa sigiri

hebulee. Aawaynooɓe buna ƴettitee keriije ɗen.

Jaɓee gila ndunngu aroowu demal buna ngal fuɗɗitoto e nder laral ngal, ko lutti kon si Alla jaɓii on

yi’anay hoore mon. E nder ko yaawi piiji ɗin waylay.

Hoolee Seneral Maamadii Dummbuyaa no miijoo fii mon. Mawɗo hollii ko satti e makko ko tawde

Ardiiɗo on araali taho Sigiri. Kono o aroyay e miɗo anndi on jaɓɓoyto mo no haaniri.

On jaaraama sanne

Alnike